Philanews 2022 N°3

© Leuven, de leefomgeving van Bouts, speelt een cruciale rol in zijn werk. Kunsthistoricus Peter Carpreau, directeur van de afdeling Oude Kunst van het M Leuven: “Leuven was in de 16e eeuw een stad van de moderne devotie, een universiteitsstad, een brandpunt van vroege humanisme, gekenmerkt door een burgerlijke maatschappij. Daarom laat hij onder meer religieuze taferelen zoals ‘Het Laatste Avondmaal’ in een burgerlijke setting plaatsvinden. Zo kon hij een gevoel van herkenning bij de toeschouwers - vaak Leuvense patriciërs - opwekken.” Het Laatste Avondmaal is een van de eerste manifestatie ten noorden van de Alpen van consequent gebruik van perspectief. Dat was heel vernieuwend. “Bouts ging echt meetkundig te werk, terwijl dat bij Van Eyck eerder intuïtief gebeurde. Dat zie je op het kalkblaadje met perspectieflijnen dat je over de uitgifte kunt leggen. Na dit werk wilde iedereen met perspectief werken. Het gebruik van perspectief veranderde dramatisch de westerse kunst en maakte ze uniek.” Samen met bpost koos Peter Carpreau voor topwerken die zeker aan Bouts toe te schrijven zijn en te zien zijn in België. Het gaat om een mix van werken met verschillende functies en groottes. Meest prominent op de uitgifte is ‘Het Laatste Avondmaal’, absoluut het topwerk van Dieric Bouts, te bewonderen in de Sint-Pieterskerk in Leuven. De postzegel links onderaan toont de ‘Man van Smarten’, een devotioneel paneel dat diende voor persoonlijke devotie bij mensen thuis. Ernaast is een fragment uit ‘De gerechtigheid van keizer Otto: de vuurproef' te zien, een voorbeeld van gerechtigheidskunst en één van de weinige Vlaamse gerechtigheidspanelen uit de 16e eeuw. De vierkante postzegel toont de 'Marteling van de heilige Hippolytus'. Interessant is het gebruik van symbolisch perspectief: Bouts creëerde een denkbeeldige cirkel rond Hippolytus en beeldt hem groter af dan de andere figuren op het paneel. Een andere martelscène zien we op de postzegel rechts: ‘de Marteling van de heilige Erasmus’. Aan bpost designer Kris Maes om de werken van deze oude meester samen te brengen in een evenwichtige lay-out. “Om het gevoel van een altaarstuk te suggereren, hebben we de twee zijpanelen zo uitgesneden dat ze uit te plooien zijn als bij een echt drieluik.” Kris Maes zocht ook naar een manier om perspectieflijnen te integreren in de uitgifte. “Eerst wilde ik de perspectieflijnen op de postzegel te plaatsen, maar dan zou het schilderij onduidelijk geworden zijn. Het kalkblaadje vormde de perfecte oplossing. ” Om alvast in uw agenda te zetten: van 20 oktober 2023 tot januari 2024 krijgt Dieric Bouts een grote overzichtstentoonstelling in M Leuven. De expo voorziet een verrassende en meer moderne kijk op de oude meester. Meer info: www.mleuven.be Dieric Bouts, meester van het perspectief Het oeuvre dat Dieric Bouts heeft nagelaten is klein, maar daarom niet minder indrukwekkend. bpost selecteerde voor deze uitgifte absolute topwerken van deze meester van de Oudnederlandse schilderkunst. 8 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTE 15 DIERIC BOUTS

RkJQdWJsaXNoZXIy ODM0ODQ=