Philanews 2023 N°3

3-2023 N Duik mee in de smakelijke geschiedenis van de Belgische frietkoten. p.14 PHILANE S

Wil u geen communicatie meer van ons ontvangen, laat het ons dan weten door uw keuze aan te vinken in de centrale bestelbon in dit magazine. KLANTENDIENST Adres: bpost Philately & Stamps Printing E. Walschaertsstraat 1b 2800 Mechelen Tel.: +32 2 278 50 70 E-mail: philately@bpost.be Web: www.bpost.be bpost Philately & Stamps Printing is niet verantwoordelijk voor de aanbiedingen van derden en kan in geval van geschil hierover niet aangesproken worden. Aanbiedingen zolang de voorraad strekt en onder voorbehoud van drukfouten. De prijzen van de postwaarden kunnen worden aangepast, maar de aangekochte postzegels blijven frankeergeldig voor de geafficheerde tarieftrap. De afbeeldingen in Philanews worden gepubliceerd onder voorbehoud van aanpassingen. Alle rechten voorbehouden. Geen enkel deel van deze editie kan worden gekopieerd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/ of openbaar gemaakt in enige vorm of op enige wijze zonder de schriftelijke toestemming van de uitgever bpost Philately & Stamp Printing. Philanews is een magazine voor en door lezers. bpost is dan ook erg blij met uw suggesties. Heeft u een vraag of iets te melden over het magazine? Laat het ons weten: stuur een brief naar bpost Philately & Stamps Printing t.a.v. Carla De Boodt, Egide Walschaertsstraat 1b, 2800 Mechelen. Of mail naar philately@bpost.be. Het woord is aan u Coverfoto © Frietmuseum Brugge - Eddie Cooremans Openingsuren 2023 Het Contact Center is elke dag bereikbaar van 9u tot 12u15 en van 14u tot 17u. Sluitingsdagen: alle officiële feestdagen, maandag 14 augustus en dinsdag 26 december 2023. De eShop is 24/24u open. De Filaboetiek Brussel is open op maandag, dinsdag en vrijdag van 9u30 tot 12u30 en van 13u30 tot 17u. Sluitingsdagen: alle officiële feestdagen en dinsdag 26 december 2023. In de zomer is de Filaboetiek Brussel gesloten tot en met 16 augustus. De meest recente info vindt u op www.bephila.be of via het Contact Center. Adres: Lakensestraat 1, 1000 Brussel De Filaboetiek Mechelen is open elke donderdag volgend op de dag van uitgifte, telkens van 10u tot 12u30. In 2023 gaat het nog om 31 augustus en 26 oktober. Adres: Egide Walschaertsstraat 1b, 2800 Mechelen Inhoud Weet u dat bijna alle ideeën van de Collectie van 2023 zijn aangebracht door filatelisten zelf? Misschien is uw suggestie in 2025 wel aan de beurt! Laat ons weten welke historische gebeurtenis, evenement of origineel onderwerp u graag op postzegel wilt zien. Stuur uw aanvraag naar bpost Philately & Stamps Printing, t.a.v. Carla De Boodt, Egide Walschaertsstraat 1b, 2800 Mechelen of naar carla.deboodt@bpost.be vóór 31 oktober 2023. Wie weet ontdekt u uw idee in de Collectie 2025! Bepaal mee de Collectie 2025 Unique Date Stamp Package ..................................................... 3 Pleinen van Kortrijk ...................................................................... 4 Wereldkampioenschap breaking ............................................. 6 Producten ........................................................................................ 8 Kalender ............................................................................................ 9 Verslag bsurprised - open house ........................................... 10 Spinnenpracht ............................................................................. 12 De smakelijke geschiedenis van het frietkot.................... 14 2 10

3 PRODUCT Voor het Unique Date Stamp Package (UDSP) creëert u samen met bpost een unieke afstempeling op een postzegel. Die postzegel kan zowel een uitgifte van bpost zijn als een speciaal voor de gelegenheid zelf ontworpen postzegel via MyStamp. De afstempeling kan u live tijdens het evenement laten plaatsvinden. Dan komt bpost naar u toe. Of u kan ervoor kiezen om alles op voorhand bij Philately & Stamps Printing te laten afstempelen. Welke optie de beste is, hangt af van de aard van uw evenement of activiteit. Interesse? Stuur een mailtje naar philately@bpost.be en we bespreken samen de mogelijkheden. Er bestaan verschillende formules voor het Unique Date Stamp Package. UDSP FRIETMUSEUM ZATERDAG 2 SEPTEMBER, BRUGGE Fans van ons culinaire goud weten dat bpost dit jaar met een postzegeluitgifte hulde brengt aan de Belgische frietkotcultuur. Het Frietmuseum in Brugge werkte mee aan deze uitgifte en is er zo trots op dat ze op zaterdag 2 september van 10u tot 17u een evenement organiseren met een Unique Date Stamp Package. Er zal een unieke afstempeling voorzien worden voor het postzegelblaadje en de FDS van de uitgifte ‘De smakelijke geschiedenis van het frietkot’. Maar daar blijft het niet bij: het Frietmuseum creëerde ook een speciale MyStamp die u kunt laten afstempelen. Wanneer: 2 september van 10u tot 17u Adres: Frietmuseum, Vlamingstraat 33, 8000 Brugge. Gratis toegang, inschrijven is niet nodig. Toegang tot het museum niet inbegrepen. USDP VZW HIPPO AND FRIENDS ZATERDAG 28 OKTOBER, LEUVEN Honderd jaar geleden ging de Nobelprijs voor Geneeskunde naar de ontdekking van insuline. Deze medische doorbraak die al ontelbare mensenlevens gered heeft, zet bpost dit jaar in de kijker met de speciale postzegeluitgifte en FDS ‘Insuline, een medische revolutie’. Ook de vereniging vzw Hippo and Friends zet deze verjaardag in de kijker, met een tentoonstelling rond 100 jaar insuline in het Stadhuis van Leuven. De vzw zet zich in voor bewustwording rond type 1 diabetes, verbetert de levenskwaliteit van personen met type 1 diabetes met allerlei sport- en beweegprojecten en ondersteunt financieel het wetenschappelijk onderzoek naar type 1 diabetes. Tijdens de Unique Date Stamp Package kunt u een unieke afstempeling krijgen op deze uitgifte en FDS en zo mee de werking van deze vzw een duwtje in de rug geven. Wanneer: 28 oktober van 10 tot 17u. Adres: Stadhuis Leuven, Grote Markt. Gratis toegang, inschrijven is niet nodig. Maak kennis met het Unique Date Stamp Package! Organiseert u een evenement en wil u dat graag extra cachet geven? Dan kan dat met het Unique Date Stamp Package. → → Zelf verzamelaar van zulke unieke afstempelingen? Noteer dan alvast deze twee evenementen:

PLEINEN VAN KORTRIJK 4 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTE 13 De gegraveerde uitgifte ‘Pleinen van Kortrijk’ (Promotie van de Filatelie) combineert het rijke verleden met het hedendaagse Kortrijk. De Zweedse topgraveerder Martin Mörck stond in voor de gravures. Martin Mörck werkte nauw samen met bpost designer Myriam Voz en het bpost team. “Een heel fijne samenwerking, want je voelt dat we samen tot het beste resultaat willen komen”, aldus Martin Mörck. Net een Instagramfilter bpost designer Myriam Voz bezorgde de beelden van de gebouwen aan Martin Mörck. “Ik vervaagde de achtergrond zodat de gebouwen beter uitkwamen, voor ik ze naar hem stuurde”, vertelt ze. “Ik heb alle foto’s dezelfde gele tint gegeven, alsof er een Instagramfilter over ligt. Dit brengt een gevoel van eenheid in het blaadje.” Vibreren en suggereren Op de postzegels zien we van links naar rechts het belfort, de beroemde Broeltorens, de Sint-Maartenskerk, het stadhuis en het huis van de Grootjuffrouw van het Begijnhof. De gebouwen variëren in bouwstijl, maar dat schrok Martin Mörck niet af. “Dan is het belangrijk om er één lijn in te krijgen. En ik hou van een levendige lijn”, verklapt hij. “Daarom gebruik ik maar heel zelden een lat. Een lijn moet vibreren en suggereren. Ik probeer ook details van het gebouw tot leven te brengen. Denk aan mos op de stenen, of barsten in het voegwerk. Dat zie je niet op de tekening, maar ik wil dat de kijker ze ‘voelt’”, besluit hij. Voor deze uitgifte zag hij ook nog een andere uitdaging. “De gebouwen hebben elk een andere functie en dat wilde ik op een subtiele manier overbrengen in de stijl van graveren. Moeilijk om uit te leggen hoe ik dat precies doe, maar dat gevoel gaf richting aan mijn werk.” Contrasten versterken Zoomen de postzegels in op het rijke verleden van Kortrijk, dan zet de achtergrond van het blaadje het moderne Kortrijk in de kijker. Myriam Voz: “Om een contrast te creëren met de historische gebouwen in kleur, koos ik ervoor het moderne Kortrijk te tonen in blauwtinten op het blaadje.” Oud en nieuw contrasteren ook in de lettertypes die Myriam Voz selecteerde. “Op de postzegels koos ik voor het klassieke Garamond, terwijl de titel van het blaadje in Helveticaletters is gezet, wat de moderne uitstraling van de uitgifte versterkt.” Pleinen van Kortrijk: stad in transitie

5 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTEN CODE: 32158 CODE: 32177 (ENKEL NATIONAAL) Pleinen van Kortrijk KENMERKEN Thema: Elk jaar zetten we een stad in de kijker en gaan we op zoek naar de mooiste gebouwen en monumenten rond de centrale pleinen. Dit jaar krijgt Kortrijk de eer om te schitteren op een postzegeluitgifte. Postzegels: a. Belfort b. de Broeltorens c. de Sint-Maartenskerk d. het stadhuis e. het Begijnhof Blaadje: Collegebrug en K Tower © Stad Kortrijk Lay-out: Myriam Voz Gravuretekeningen: Martin Mörck Waarde van de postzegel: (ENKEL NATIONAAL) + toeslag Prijs van het blaadje: € 13,60 Formaat van de postzegels: a-c-e : 27,66mm x 40,20mm b-d : 55,32mm x 40,20mm Formaat van het blaadje: 221mm x 145mm Indeling van het blaadje: 5 postzegels Oplage: 41 104 vellen Papier: Gegomd wit FSC Tanding: 11½ Drukprocedé: raster- en staaldiepdruk Repro - druk: bpost Philately & Stamps Printing UITGIFTEDATUM {28/08/2023} Pleinen van Kortrijk Code: 32158 Voorverkoop Zaterdag 26 augustus 2023 van 10u tot 15u op het volgende adres: Ontmoetingscentrum Marke, Hellestraat 6, 8510 Marke (Kortrijk) Afstempeling uitgiftedatum Maandag 28 augustus 2023 in de Filaboetiek Brussel, Lakensestraat 1, 1000 Brussel. Openingsuren: zie pagina 2. a b c d e

6 Op het vel zien we vijf identieke postzegels met één van de basisbewegingen van breaking: de headspin of ‘hoofddraai’. Dat mag u heel letterlijk nemen: de danser balanceert verticaal op het hoofd, en maakt intussen rondjes door met de handen op de grond te duwen. Eerste hiphopfeestje met breaking “Vijftig jaar geleden ontstond de dans, als onderdeel van de hiphopcultuur”, weet Jona Wyns. Jona is al twintig jaar een passionele danser, en sinds een viertal jaar event manager bij Danssport/Breaking Vlaanderen. “In 1973 werd het eerste algemeen erkende hiphopfeestje georganiseerd, door de legendarische DJ Kool Herc in de South Bronx, New York.” In popartstijl Op de achtergrond van het vel ziet u een foto van een breakingevent, vele jaren later. “Die foto leverde Breaking Vlaanderen aan”, verklapt Davy Denduyver, ontwerper van het vel. “Het leek me onmiddellijk een leuk idee om de danser op de postzegel af te beelden, en zo beweging in het geheel te steken. Zowel voor het lettertype, de illustratie en de compositie koos ik voor een popartstijl, omdat die zo mooi past bij het onderwerp.” De foto op de postzegel is een afdruk van een afdruk, vertelt Davy: “Oorspronkelijk kreeg ik ze digitaal, maar ik heb ze uitgeprint en ingescand, en dan nog eens en nog eens. Zo werk ik wel vaker: dan creëer je een verrassingseffect dat het geheel wat spontaner en onvoorspelbaarder maakt. Net als de sport zelf.” Wereldkampioenschap in Leuven De voorbije decennia werd die sport trouwens alleen maar populairder. Jona: “De laatste tien, vijftien jaar vinden verschillende internationale competities plaats op heel hoog niveau. We organiseren zelf ook heel wat events, zoals het jaarlijkse internationale event Unbreakable.” En nu dus ook het wereldkampioenschap, dat plaatsvindt van 22 tot 24 september op het Ladeuzeplein in Leuven. “Dat is heel bijzonder”, zegt Jona enthousiast. “De top van de wereld komt dan naar Leuven. Extra speciaal is dat dit WK een jaar voor de Spelen plaatsvindt, en dat dansers zich hier rechtstreeks kunnen plaatsen.” De top van de wereld, daar horen trouwens ook enkele Belgen bij, aldus Jona. “Vooral bij de nieuwe generatie is er veel opkomend talent. Ik denk bijvoorbeeld aan Mighty Jimm, Cis, Tiro en Lucky. Of Madmax, de artiestennaam van Maxime Blieck, en Camine Van Hoof: zij kregen allebei een topsportcontract bij Sport Vlaanderen.” Of zij ook op de Olympische Spelen zullen staan, valt af te wachten. Amper 16 vrouwen en 16 mannen over de hele wereld komen in aanmerking. Eén ding is zeker: alle ogen zijn gericht op het wereldkampioenschap in Leuven. WERELDKAMPIOENSCHAP BREAKING Danssport Vlaanderen organiseert dit jaar het wereldkampioenschap Breaking, de dansstijl die vaak ook met breakdance wordt aangeduid. Om dat te vieren wijdt bpost een vel aan deze sport, die bovendien in 2024 voor het eerst naar de Olympische Spelen mag. Het wereldkampioenschap Breaking komt naar België! Meer info over het WK in Leuven kan u vinden op www.worldbreakingchamps.com

Wereldkampioenschap breaking KENMERKEN Thema: Breaking veroverde in de jaren tachtig van de vorige eeuw de wereld. Breaking of b-boying of b-girling, is één van de vier elementaire delen van hiphop. De andere drie zijn rap, graffiti en dj’en. In 2023 komt het WK Breaking naar Leuven en in 2024 is deze danssport een nieuwe Olympische discipline. Hoog tijd om breaking in de kijker te zetten. Postzegel: Danser in een typische breakingpose met op de achtergrond een deels geruit patroon, dat een link vormt met de ondergrond waarop men danst. Vel : Twee actiefoto's van breaking battles Copyright foto's postzegel & vel: Mirco Buyls Lay-out: Davy Denduyver Waarde van de postzegel: (ENKEL NATIONAAL) Prijs van het vel: € 13,75 Formaat van de postzegel: 40mm x 50mm Formaat van het vel: 210mm x 263mm Indeling van het vel: 5 postzegels Oplage: 18 260 vellen Papier: gegomd wit FSC Tanding: 11½ Drukprocedé: Offset Repro - druk: bpost Philately & Stamps Printing UITGIFTEDATUM {28/08/2023} Wereldkampioenschap breaking Code: 32159 7 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTE 14 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTEN CODE: 32178 CODE: 32159 CODE: 32159 Voorverkoop Zaterdag 26 augustus 2023 van 10u tot 15u op het volgende adres: Ontmoetingscentrum Marke, Hellestraat 6, 8510 Marke (Kortrijk) Afstempeling uitgiftedatum Maandag 28 augustus 2023 in de Filaboetiek Brussel, Lakensestraat 1, 1000 Brussel. Openingsuren: zie pagina 2.

8 PRODUCTEN Exclusieve cadeaus bij uw aankopen Een extra reden om ook naar de voorverkoop af te zakken: op 26 augustus bieden we u opnieuw een cadeau* aan bij elke aankoop vanaf 25 euro: een postkaart van de uitgifte ‘Wereldkampioenschap Breaking’. Gaat u langs bij de Filaboetiek voor de nieuwe uitgiften, dan krijgt u een zwart-witblaadje cadeau*. Dat verschilt per uitgiftedatum, want het toont telkens de uitgiften die op dat moment verschijnen. Kom langs in de Filaboetieks van Brussel of Mechelen. Openingsuren vindt u op pagina 2 van dit magazine. Per aankoopschijf van 45 euro ontvangt u een blaadje, zonder limiet. *zolang de voorraad strekt Niet te missen: de grootste internationale postzegel- en muntenbeurs van België Dit najaar nog geen bezoek aan Antwerpen gepland? Dan is het zeker de moeite waard om op 6 of 7 oktober af te zakken naar de Koekenstad, want dan vindt in Antwerp Expo opnieuw Antwerpfila plaats, de grootste internationale postzegel- en muntenbeurs van België! Na enkele lastige coronajaren staat de beurs er dit jaar weer helemaal zoals vanouds. Op meer dan 3000 m2 kunt u op ontdekking gaan naar die ontbrekende topstukken in uw verzameling bij meer dan 50 standhouders uit binnen- en buitenland. Op de stand van bpost kunt u terecht voor de uitgiftes uit 2023, 2022 en 2021. bpost heeft nog meer voor u in petto: bpost en externe ontwerpers zijn aanwezig, met bijhorende souvenirkaarten om te laten signeren. Verder vindt u er alles van materiaal om uw verzameling op een professionele manier aan te pakken. En nog veel meer… Het volledige aanbod en info over bereikbaarheid vindt u op de website antwerpfila.be. Info: Antwerp Expo, 6 & 7 oktober 2023. Vrijdag: 10u-17u, op zaterdag van 10u tot 16u. Niet te missen: de nieuwe Thematische Postzegels De zomer is nog niet voorbij. Misschien heeft u nog een leuke trip of reis in het verschiet. Nu postkaartjes weer helemaal terug van nooit weggeweest zijn, wilt u die wellicht ook opfleuren met een Belgisch tintje. De Thematische Postzegels van bpost zijn geknipt voor deze taak! Het thema van dit najaar is Mooie Belgische Plekjes, en is vanaf nu verkrijgbaar op eShop in uw lokale postkantoor. © bpost 4/5 Dit blaadje wordt u aangeboden door bpost. Eerste dag 28 augustus 2023. Ce feuillet vous est offert par bpost. Premier jour 28 août 2023. Mooie Belgische Plekjes Kenmerken: 10 zelfklevende postzegels Waarde van de postzegels: Drukprocedé: Offset Prijs: € 14,60 Indeling: 10 verschillende postzegels UITGIFTEDATUM {28/08/2023} Mooie Belgische Plekjes Code: 32264

9 KALENDER Evenementen 2023 Datum Event Organisator Adres 26/08/2023 Voorverkoop 4, in aanwezigheid van de bpost en externe ontwerpers*: → Pleinen van Kortrijk → WK Breaking → Spinnenpracht → De smakelijke geschiedenis van het frietkot Club K.F.V. De Leie - Philatelic Club Ontmoetingscentrum Marke, Hellestraat 6, 8510 Marke (Kortrijk) 6 & 7/10/2023 Antwerpfila: de grootste internationale postzegel- en muntenbeurs van België. NIEUW: Aanwezigheid van bpost en externe ontwerpers, met bijhorende souvenirkaarten om te laten signeren. FNIP Antwerp Expo, Jan van Rijswijcklaan 191, 2020 Antwerpen 21/10/2023 Voorverkoop 5, in aanwezigheid van de bpost en externe ontwerpers*: → Insuline, een medische revolutie → 75 jaar Cobra → Belgische iconische auto’s → Kerstzegel: Kerstsymboliek Unionphil '23 Trade Mart Brussels Atomiumplein 1, 1020 Brussel * Onder voorbehoud. De ontwerpers zijn aanwezig van 10u30 tot 13u. Volg het laatste nieuws van de events op www.bephila.be. Met een koninklijke touch 2023 is een memorabel jaar voor ons koningspaar. Koningin Mathilde vierde haar vijftigste verjaardag, en dit jaar zit Koning Filip tien jaar op de troon. Naar aanleiding van deze heuglijke gebeurtenissen lanceerde bpost niet alleen twee speciale postzegeluitgiften. Ook de twee First Day Sheets zijn een plaatsje in uw collectie meer dan waard! U kunt ze nog bestellen via eShop, of via de centrale bestelbon in dit magazine. Een abonnement voor elke verzamelaar Wist u dat bpost negen verschillende abonnementsformules aanbiedt? De kans is dus groot dat één van de Collectie-formules past bij uw verzameling. Er nog niet mee vertrouwd? U vindt het volledige overzicht op de laatste pagina van de bestelbon in dit magazine. Een abonnement heeft verschillende voordelen: u mist geen enkel van uw favoriete filatelistische producten, u ontvangt ze bij u thuis in de bus, en bpost verwent de abonnees met tal van leuke extra’s, zoals kortingen op de abonnementsprijs en exclusieve geschenken. Een aanrader dus voor elke fervente filatelist! Of ideaal als geschenk voor verzamelaars onder uw naasten.

10 PRODUCTEN Meer dan duizend geïnteresseerden zakten 5 juli af naar de postzegeldrukkerij in Mechelen, voor een unieke blik achter de schermen. Het evenement viel enorm in de smaak van de bezoekers, jong en oud. Er viel dan ook veel te beleven! Verrassende ontdekkingen tijdens bsurprised - Open House → Aan de offset drukpers wordt verbaasd gekeken naar de verschillende buitenlandse uitgiften die in Mechelen worden gedrukt. “Dat verrast de bezoekers”, aldus drukker Ken. “Maar we staan bekend om onze flexibiliteit, grote knowhow en hoge drukkwaliteit.” → Aan de diepdrukpers rolt de gegraveerde uitgifte ‘Belgische iconische auto’s’ van de persen. De blaadjes worden regelmatig gecontroleerd op foutjes. Door de hoge temperaturen in de pers kan het gebeuren dat het papier wat verschuift, waardoor een afwijking met het perforatiesysteem kan ontstaan. → Heel leuk om mee te volgen was het ‘live’ ontwerpen van bpost designers Myriam Voz en Geert Wille. Op groot scherm konden bezoekers zien hoe ze een uitgifte ontwerpen. Een bezoeker wil weten of de koning zelf toestemming heeft gegeven voor zijn uitgifte. “Ja, hij heeft deze persoonlijk goedgekeurd”, bevestigt Myriam aan de verbaasde man.

11 KALENDER → Onder grote belangstelling legt bpost designer Geert Wille stap voor stap uit hoe een gravure-afdruk gemaakt wordt op de antieke handrukpers. Hij krijgt de lachers op zijn hand als de eerste afdruk niet zo goed lukt. “Dat is als met pannenkoeken bakken, de eerste mislukt altijd!” Vaste prik tijdens bsurprised: verzamelaars kunnen hun uitgiften en andere producten laten afstempelen met ofwel de speciaal voor de gelegenheid gecreëerde stempel, ofwel met een van de stempels van de uitgiften van dit jaar. → ©Anton Coene

12 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTE 15 SPINNENPRACHT Voor de hand ligt een thema als spinnen allerminst. Ook illustratrice en ontwerpster Marijke Meersman moest even slikken toen ze het onderwerp van deze uitgifte hoorde. Maar niet omdat de beestjes haar angst aanjagen. “Ik was vooral bezorgd dat ik die fijne pootjes niet op zo’n kleine postzegel zou krijgen”, lacht ze. “Maar eerlijk gezegd kende ik op dat moment niet zoveel over spinnen. Ik ben dan ook meteen research beginnen doen, en besefte vrij snel dat ik de uitdaging met plezier aanging.” De mooiste exemplaren bpost contacteerde voor deze uitgifte de Belgische spinnenvereniging Arabel. “Of we een lijstje wilden opstellen met een aantal iconische Belgische spinnen”, herinnert voorzitter Jan Bosselaers zich. Uit dat lijstje koos bpost, met de hulp van het esthetische oog van Marijke Meersman, de mooiste exemplaren uit. “Het is een zeer diverse groep”, zegt Jan. “Wij hebben enkele opvallende soorten gesuggereerd. Zoals de kameleonspin, die de kleur aanneemt van de bloem waarin ze zich verschuilt. Hier zie je ze linksboven, net zo geel als de bloem waarin ze zit. Zij spinnen geen web, maar maken een hinderlaag in de bloemblaadjes en vallen zo insecten aan.” Niet griezelig, maar wonderlijk Familie van de kameleonspin is de roze spin: de bloemkrabspin. Jan: “Ook deze spinnen camoufleren zich met de kleur van de bloem waarin ze zich verschuilen. Zo vormen ze een hinderlaag én beschermen ze zichzelf voor insecten of vogels die spinnen lusten. Ze houden van de warmte, en je vindt ze dus vooral in het Middellandse Zeegebied. Al kan je ook een exemplaar tegenkomen in de Kalmthoutse Heide.” Het is een van onze mooiste spinnen, vindt Jan. Dat bevestigt Marijke: “Die spinnen zijn allesbehalve griezelig: hier zie je echt hoe wonderlijk ze zijn. Dat heb ik visueel proberen weergeven.” Elke spin is uniek De kruisspin komt het vaakst voor in België. Handig voor Marijke, want zo kon ze die spin makkelijk bestuderen onder een microscoop. “Van de andere spinnen heb ik heel wat foto’s opgezocht, en uit die foto’s heb ik mijn eigen spin gedestilleerd. Wel was het belangrijk dat ik verschillende foto’s van dezelfde spin bestudeerde, want elke spin is echt uniek. Denk maar aan de tekeningen op hun lichaam.” Realistische afbeelding Opvallend is dat Marijke de kleuren van de verschillende spinnen niet extra in de verf zette. “Zo zien ze eruit in de natuur”, vertelt ze. “Wel heb ik ze veel groter getekend dan in werkelijkheid. De tekening is al vier keer groter dan de postzegels, en die zijn ook nog eens groter dan de spinnen zelf. Al heb ik ze telkens eerst heel klein geschetst, om er zeker van te zijn dat ik alles in het kleine vakje van de postzegel kreeg.” De verschillende formaten van de postzegels paste Marijke aan de vorm van de spinnen aan. De ene spin beeldde ze frontaal af, de andere in zijaanzicht. “Om dynamiek te krijgen in het geheel. Alsof ze over het vel kruipen.” De pracht van spinnen op een unieke manier gebracht! Bang van spinnen? Dat is helemaal niet nodig bij deze bijzondere uitgifte, die de schoonheid en diversiteit van spinnen in de verf zet. In al hun kleur en pracht versieren ze dit postzegelvel, terwijl ze ijverig alle richtingen uitlopen.

Spinnenpracht KENMERKEN Thema: Veel mensen hebben schrik van de achtpotigen, maar onbekend is onbemind. Het zijn zeer nuttige beestjes die ongewenste insecten opruimen zoals muggen. Voor deze uitgifte gingen we op zoek naar de mooiste spinnensoorten die in België te vinden zijn. Postzegels: a. De gewone kameleonspin (Misumena vatia) b. De groene jachtspin (Micrommata virescens) c. De bloemkrabspin (Thomisus onustus) d. De kruisspin (Araneus diadematus) e. De wespspin (Argiope bruennichi) Vel: Evocatie van de natuurlijke habitat van de spinnen Tekeningen en lay-out: Marijke Meersman Waarde van de postzegel: (ENKEL NATIONAAL) Prijs van het vel: € 13,60 Formaat van de postzegel: a : 60mm x 20mm b : 40mm x 30mm c : 30mm x 30mm d-e : 40mm x 50mm Formaat van het vel: 210mm x 210mm Indeling van het vel: 2 x 5 postzegels Oplage: 26 088 vellen Papier: Gegomd wit FSC Tanding: 11½ Drukprocedé: Offset Repro - druk: bpost Philately & Stamps Printing UITGIFTEDATUM {28/08/2023} Spinnenpracht Code: 32160 CODE: 32160 CODE: 32179 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTEN 13 Voorverkoop Zaterdag 26 augustus 2023 van 10u tot 15u op het volgende adres: Ontmoetingscentrum Marke, Hellestraat 6, 8510 Marke (Kortrijk) Afstempeling uitgiftedatum Maandag 28 augustus 2023 in de Filaboetiek Brussel, Lakensestraat 1, 1000 Brussel. Openingsuren: zie pagina 2. a a b c d e c d e b GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTEN

14 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTE 16 DE SMAKELIJKE GESCHIEDENIS VAN HET FRIETKOT Op het strand en midden in Brussel Op de achterkant van de frietwagen staat een zwart-witfoto van een frituur waarvoor enkele militairen poseren. “Die foto dateert vermoedelijk uit de jaren net na de Eerste Wereldoorlog en is genomen in de buurt van Middelkerke”, legt Eddie uit. “De tweede man van links draagt een mand met oliebollen, die hij op het strand verkocht terwijl de eigenaars in de wagen frietjes sneden en verkochten.” Op de zijkant van de frietwagen is een ingekleurde afbeelding van een Brusselse frituur te zien. “Met als onderschrift ‘friture esthétique ambulante’. Daar kan ik het alleen maar mee eens zijn: het is een prachtig kraam uit de jaren 20. Het frietkot werkte op kolen en werd ‘s avonds verplaatst te paard.” De laatste afbeelding is de meest recente. “Je ziet dat de frituur gelegen is in een bos. Aan de stijl merk je dat het er eentje uit de jaren 80 of 90 is. De mist maakt het bijzonder mysterieus.” Droom die uitkomt Voor Eddie zijn de postzegels een droom die uitkomt. “Al van toen ik klein was verzamelde ik postzegels. Mijn passie voor frietjes op een postzegel zien staan, waar ik nota bene aan mocht meewerken, betekent heel veel voor mij.” Zak op 2 september af naar Brugge voor het Unique Date Stamp Package en haal er je unieke afstempeling en een MyStampuitgifte van het Frietmuseum. Meer info op pagina 3. Een ode aan onze frietkoten Goudbruin gebakken frietjes met een grote portie mayonaise en misschien nog een frituursnack, Belgischer dan dat wordt het niet. Bijna elke Belg heeft een vaste frituur om dat lekkers te halen. Om onze Belgische trots in de kijker te zetten, neemt bpost je mee in de smakelijke geschiedenis van het frietkot met enkele fraaie en opvallende frietkoten. Het valt meteen op: het blaadje heeft een speciale kapvorm. bpost designer Geert Wille kwam met het idee om het blaadje in de vorm van een frietkot te maken. “Als je de zijkanten naar binnen plooit, krijg je een frietkot”, glundert Geert. “Op die manier stel je onze frietjes pas écht tentoon, in drie dimensies. Dat verdient onze Belgische trots wel.” De foto’s van de afgebeelde frituren op de postzegels komen onder meer uit de collectie van het Frietmuseum in Brugge. Het frietkot: typisch van bij ons Die frietkoten zijn een typisch Belgisch fenomeen, weet ook kenner Eddie Cooremans. Hij baatte vroeger zelf een frituur uit in Humbeek. “Dat is begonnen toen ik voetbalde in Merchtem. Mijn vader was aardappelboer, dus kreeg ik de opdracht om frietjes te voorzien na de match”, vertelt hij nostalgisch. “Toen ik een paar jaar later de kans kreeg om een frituur over te nemen, heb ik niet lang getwijfeld.” De frituur heeft hij ondertussen niet meer, maar zijn passie leeft nog. “Ik verzamel foto’s van oude frituren en heb er me helemaal in verdiept. Het ging zo ver dat mijn collectie te groot werd om thuis te bewaren. Nu pronkt ze niet alleen in het Frietmuseum van Brugge, maar voor het eerst ook op postzegels van bpost.” De ene frituur is de andere niet Op het blaadje staan vijf frituren. “Allemaal totaal verschillend”, zegt Eddie. “Friture Moderne bijvoorbeeld, met de goudgele gloed, is een stijlvol etablissement uit Luik uit de jaren 40 à 50. Je ziet mooi geklede obers en koks voor het pand staan. Het was een frituur-restaurant dat mikte op de hogere klasse.” Daarnaast zie je een totaal andere soort: het rode frietkot op de Grote Markt van Brugge. De foto dateert uit de jaren 50 à 60 en is volgens Eddie een écht frietkot. “Je ziet twee schouwen: een voor het vuur waar de frietjes gebakken werden en een voor de smoutebollen, wat de gewoonte was in die tijd”, gaat hij verder. “De schouwen staan in het midden van de wagen, wat erop wijst dat je langs twee kanten kon bestellen.”

15 GELIMITEERDE POSTZEGELUITGIFTEN De smakelijke geschiedenis van het frietkot KENMERKEN Thema: Wat zou de Belg zijn zonder het frietkot? Vanaf 1838 verschijnen de eerste mobiele frietkramen die vooral op kermissen aanwezig waren, zoals op de kermis van Luik. Toen werden de aardappelen ter plaatse geschild, gesneden en gebakken per bestelling. Na de Tweede Wereldoorlog komen er meer en meer vaststaande frietkoten in het straatbeeld. Het succes van het frietkot werd bezegeld door de erkenning ervan als Nationaal Erfgoed in 2017. Postzegels: a. Frietkot, jaren 50-60 b. "Friture Moderne" c. Oude frituur, Middelkerke 1920 d. Frituur in de regen e. "Friture esthétique ambulante", 1913 Blaadje: speciale kapvorm van het blaadje waardoor het samengevouwen kan worden tot een miniatuur mobiel frietkot. Lay-out: Geert Wille Waarde van de postzegels: (ENKEL NATIONAAL) Prijs van het blaadje: € 13,60 Formaat van de postzegels: a-b: 30mm x 40mm c-d-e: 40mm x 30mm Formaat van het blaadje: Open: 225mm x 215mm Kapvorm en vouwvorm voor het frietkot Gevouwen blaadje: frietkot van L 82mm ; H 92mm ; P 54,5mm Indeling van het blaadje: 5 postzegels Oplage: 42 354 blaadjes Papier: FSC Zelfklevend Tanding: 14 Drukprocedé: Offset Repro & druk: bpost Philately & Stamps Printing UITGIFTEDATUM {28/08/2023} De smakelijke geschiedenis van het frietkot Code: 32161 CODE: 32161 CODE: 32180 Voorverkoop Zaterdag 26 augustus 2023 van 10u tot 15u op het volgende adres: Ontmoetingscentrum Marke, Hellestraat 6, 8510 Marke (Kortrijk) Afstempeling uitgiftedatum Maandag 28 augustus 2023 in de Filaboetiek Brussel, Lakensestraat 1, 1000 Brussel. Openingsuren: zie pagina 2. c a b d e

Hoe gaat u aan de slag? Dat is heel eenvoudig! Op de website mystamp.bpost.be staat het stap voor stap uitgelegd. Geniet nu van 10% korting Maak zelf uw eigen postzegel met MyStamp! De meest persoonlijke postzegel, die creëert u eenvoudig zelf dankzij MyStamp van bpost. Ideaal om uw uitnodigingen voor een speciale gelegenheid op te fleuren: verjaardagskaarten met een toffe foto van de jarige, een feest naar aanleiding van een huwelijksjubileum, of waarom niet een postzegel met je favoriete huisdier op. Met MyStamp laat u uw creativiteit de vrije loop! Voor meer informatie rond de mogelijkheden van MyStamp, contacteer ons via mystamp@bpost.be Deze herfst geniet u bovendien van 10% korting met de kortingscode: AUTUMN23. Prior BELGIË - BELGIQUE Prior

RkJQdWJsaXNoZXIy ODM0ODQ=