Philanews 2025 N°3

Postzegels a. Portret van Archimedes b. Berekening van de oppervlakte van een cirkel c. Portret van Albert Einstein, opgemaakt uit de cijfers van pi d. Symbool voor het cijfer pi, plus het cijfer zelf e. Artistieke interpretatie van het symbool voor pi Speciaal effect: Een rond blaadje met ronde postzegels Blaadje Een schoolbord waarop berekeningen met pi staan, of referenties naar het getal. Lay-out Geert Wille Waarde van de postzegels 1 WORLD Prijs van het blaadje € 15,00 Formaat van de postzegels 31,4mm Ø Formaat van het blaadje 148 mm Ø Indeling van het blaadje 5 postzegels Oplage 41.097 blaadjes Papier FSC zelfklevend Tanding 13 Drukprocedé offset Repro - druk bpost Philately & Stamps Printing De nieuwe uitgifte “Do you like pi?” bestaat uit een rond postzegelblaadje met vijf zelfklevende postzegels. Elk belicht een ander aspect van het beroemde getal: het portret van Archimedes, de formule voor de oppervlakte van een cirkel, Albert Einstein, het π-symbool én een artistieke interpretatie van de eindeloze decimale reeks. Ann Dooms, wiskundige aan de VUB, is alvast fan: “Pi is letterlijk onvatbaar. Het is een irrationeel getal met cijfers na de komma die oneindig blijven doorgaan. En toch gebruiken we het dagelijks, bijvoorbeeld bij het berekenen van oppervlaktes of in de fysica.” De fascinatie voor Pi is al duizenden jaren oud. Archimedes bewees in 250 v.Chr. dat de verhouding tussen de omtrek en diameter van een cirkel een constante is. Zijn benaderingen, tussen 3,1408 en 3,1429, waren baanbrekend voor die tijd. “Wat ik prachtig vind,” zegt Dooms, “is dat pi tegelijk mysterieus én praktisch is. NASA gebruikt bijvoorbeeld maar 15 tot 39 decimalen, en dat volstaat om het universum te berekenen tot op de nauwkeurigheid van een waterstofatoom.” Het postzegelblaadje verbindt wetenschap met cultuur. Zo werd ook Einstein vereeuwigd, net als het π-symbool, dat in 1706 voor het eerst werd gebruikt. Op 14 maart, de geboortedag van Albert Einstein, vieren wiskundefans wereldwijd pi-dag met lezingen, (ronde) taart en veel verwondering. “Pi is ook schoonheid,” zegt Dooms. “In de goniometrie, in sinusgolven, in de beroemde formule van Euler ... We komen het overal tegen en we begrijpen nog altijd niet alles. Dit is wat pi zo uniek maakt.” De postzegels nodigen uit om de cirkel opnieuw te bekijken. Niet alleen als geometrische figuur, maar als poort naar oneindigheid. “Ik vind het fantastisch om de schoonheid van de wiskunde op deze manier in het daglicht te zetten. Al in het lager onderwijs maken kinderen kennis met het getal Pi, waar de verwondering over een getal dat we niet exact kunnen berekenen start. Maar eenmaal uit het onderwijs komen de meesten er niet zo vaak meer in contact mee. Een postzegel is dus de uitgelezen kans om nog eens stil te staan bij de wonderen van de wiskunde. Het is de taal van ons universum, vol pracht en kracht,” besluit Ann Dooms. J Do you like Pi? Thema 14 maart is sinds 2019 π-dag en tevens ook de geboortedag van Albert Einstein. Op die dag staat het mysterieuze maar onmisbare wiskundige teken pi centraal. 9 Voorverkoop Zaterdag 23 augustus in Hasselt Afstempeling uitgiftedatum Maandag 25 augustus in de Philaboetiek Brussel Uitgiftedatum 25/08/2025

RkJQdWJsaXNoZXIy ODM0ODQ=